Caracasko Gipuzkoar Konpainia

Caracasko Gipuzkoar Errege Konpainia
Mota	Merkataritza-elkarte publikoa
Sorrera	1728
Desagerpena	1785
Egoitza	Donostia; Madril
Presidentea	Frantzisko Munibe Idiakez, Peñafloridako kondea (1750 arte)[1]
Akziodunak	Espainiako erregea, Donostiako Udala, Gipuzkoako Aldundi Nagusia, inbertsore pribatuak
Kronologia
Filipinetako Konpainia

Caracasko Gipuzkoar Errege Konpainia, Caracasko Gipuzkoar Konpainia edo Gipuzkoar Konpainia (gaztelaniaz sortua, Real Compañía Guipuzcoana de Caracas edo Compañía Guipuzcoana izenaz) gipuzkoar merkataritza-konpainia bat izan zen 1728tik 1785era, eta monopolioa izan zuen Venezuelarekiko merkataritzan. Tabakoa, kakaoa eta kolonietako beste hainbat gai ekarri zituen Venezuelatik, eta hara hainbat produktu eta tresna esportatu. Konpainiak esklabuen trafikoan jardun zuen ere, Hugh Thomasen arabera, 1754 eta 1765 urte artean Caracaseko portuan 12.000 esklabu egindako pertsona sartu zituen.^[2]

Europako merkataritza-trafikorako garrantzi handikoa izan zen, eta Euskalerriaren Adiskideen Elkartearen sorrera bultzatu zuen. Modu erabakigarrian eraman zituen Ilustrazioko ideiak Venezuelara, Hego Amerikaren independentzia-mugimenduaren atarian eta, ordu arteko kontrabandoko itsasbideak baliatuz, Ameriketako Estatu Batuen Independentzia Gerrako matxinoak armaz hornitu zituen. Donostiako Amara auzoan, Konpainiaren izena eta izana gogorarazten duen kalea dago.^[3]

1. ↑ Cierbide, Ricardo. (1997). «La Compañía Guipuzcoana de Caracas y los vascos en Venezuela durante el siglo XVIII» RIEV (Vitoria-Gasteiz) 42 (1): 66, 74..^{[Betiko hautsitako esteka]} Hala ere, hemen eta beste iturri batzuetan Jose Iturriaga aipatzen da Konpainiaren lehenengo zuzendaritzat.
2. ↑ «Nola engainatu gaituen kapitalismoak» Argia (Noiz kontsultatua: 2023-05-31).
3. ↑ 1962ko maiatzaren 21eko udalbatzan onetsia. Enpresaren jarduerek zuzeneko eragina izan zuten hiriaren merkataritza-, gizarte- eta erlijio-bizitzan, eta Koruko Andre Maria zuen zaindari; ikus Amarako kaletegia. .